|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2016/2
|
|
Sayı:
|
1
|
|
Makale Başlık:
|
II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ GAZETECİLİĞİNE GİRESUN’DAN İKİ ÖRNEK: HÂDİM-İ MİLLET VE KARADENİZ
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
TWO NEWSPAPERS FROM GIRESUN ILLUSTRATING THE JOURNALISM IN THE SECOND CONSTITUTIONAL ERA: HÂDIM-I MILLET AND KARADENIZ
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
28.02.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Geçmişin canlı şahitleri olan gazeteler, yayınlandıkları dönemlerin sosyal hayatı, dönem insanlarının duygu
ve düşünceleri üzerine önemli ipuçları vermektedirler. Toplumların gözü kulağı olan gazeteler, her türlü
gelişmeden insanları haberdar etmekle yükümlü oldukları gibi, olaylara dair yorum yaparak sosyal hayatı
yönlendirmektedirler.
Politika, ekonomi, kültür ve daha başka konularda haber ve bilgi vermek için, yorumlu veya yorumsuz, her
gün veya belirli zaman aralıklarıyla çıkarılan yayınlar olarak tanımlanan gazetelerin, Osmanlı
İmparatorluğu’nda Türkçe olarak başlangıcı, II. Mahmud dönemindedir. Gazetecilik faaliyetleri zamanla
yaygınlaşmış, bir çıkıp bir kaybolan gazete ve dergilerin oldukça fazla olduğu II. Abdülhamid döneminin
ardından, özellikle II. Meşrutiyet sonrasında basın hayatı, İstanbul dışında da kendini göstermeye başlamıştır.
Giresun da, II. Meşrutiyet sonrası gazetecilik faaliyetlerinin görüldüğü merkezlerden biridir. Giresun’da
yayınlanan gazete ve mecmualar arasında “Giresun Maarif”, “Giresun”, “Karadeniz”, “Kavlak”, “Hadim-i
Millet” gibi gazete ve mecmualar yer almaktadır.
Türk gazetecilik tarihi üzerinde araştırmalar yapan Enver Behnan Şapolyo, dünya gazeteciliğini; haber
gazeteciliği, fikir gazeteciliği, parti gazeteciliği ve rejim gazeteciliği olarak dört gruba ayırmaktadır.
Meşrutiyet dönemi gazeteciliği, yukarıda yer alan sınıflandırmada, kendine fikir gazeteciliği içinde yer
bulmaktadır. Dönem gazetelerinde fikrî ve edebî polemiklerin önemli bir yer tuttuğu görülmektedir.
Giresun’da yayınlanan “Karadeniz” ve “Hadim-i Millet” gazetelerinde de, dönemin gazetecilik anlayışının
izleri açıkça görülmektedir.
Bu çalışmada birbirlerine karşı sataşmalarıyla dikkat çeken “Karadeniz” ve “Hadim-i Millet” gazetelerinde yer
alan yazılardan hareketle, dönemin siyasal ve sosyal hayatına ve gazetelerin tavrına dair tespitler yapılmaya
çalışılacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Newspapers which are the living witnesses of the past give some crucial clues casting light upon the social
life in the period they are published, and the feelings and thoughts of the people living in that period. As the
primary sources of information and news, newspapers are not only supposed to keep people up to date with
what is happening, but also they guide the social life by commenting on events.
Described as publications printed daily or periodically to provide news and information, with or without
comment, relating politics, economics, culture or other issues, newspapers printed in Turkish first appeared
in the period of Mahmud II in the Ottoman Empire. The journalistic activities started to increase in the course
of time, following the period of Abdülhamid II which was notorious for short-lived newspapers, the world of
press began to make its presence known outside Istanbul as well especially after the Second Constitutional
Era.
Giresun was also one of the centres where these journalistic activities were seen after the Second
Constitutional Era. Among the newspapers and journals published in this city were “Giresun Maarif”,
“Giresun”, “Karadeniz”, “Kavlak” and “Hadim-i Millet”.
Enver Behnan Şapolyo, who makes research on the history of the Turkish journalism, split journalism into
four categories which are based on news, ideas, political parties and regimes respectively. The journalism in
The Constitutional Era is classified as one from the second group. It is obvious that the literary and
intellectual arguments took an important place in the newspapers of the period. By reading the newspapers
“Karadeniz” and “Hadim-i Millet” published in Giresun, it is also possible to see clearly the traces reflecting
the mentality of journalism in that period.
This study is aimed at making analysis on the attitudes of the newspapers and the social and political life in
this period with the help of the articles from “Karadeniz” and “Hadim-i Millet” which really attracted
attention due to the conflicts between them.
|