Makale Özeti:
|
Bu çalışmanın amacı, Türkçe eğitimi alanındaki uygulamalı/betimsel yüksek lisans tezlerinin yöntem
bölümlerine ilişkin sözbilimsel hareket ve adımların sıklıklarını ve sıralamalarını belirlemektir.
Çalışmanın evrenini YÖK Ulusal Tez Merkezinde yapılan taramalarda 2006-2011 yılları arasında
hazırlanan, Türkçe eğitimi alanına ait uygulamalı/betimsel 339 yüksek lisans tezi oluşturmaktadır.
Sistematik örnekleme yöntemiyle tezlerin %10'u (f=34) değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmada, öncelikle
yöntem bölümlerinde ortaya çıkabilecek hareket ve adımlar belirlenmiştir. Bu belirleme yapılırken
yöntem bölümü için alanyazında Swales’in (1990) akademik metnin –özellikle araştırma makaleleriningiriş bölümü için ileri sürdüğü model gibi genel kabul gören bir model olmaması nedeniyle alanyazındaki
ilgili modeller (Kanoksilapatham, 2005; Lim, 2006; Nwogu, 1997) göz önünde bulundurularak çerçeve
sözbilimsel hareket ve adımlar için bir öneri liste oluşturulmuş ve söz konusu liste metindilbilim alanında
uzmanlaşmış üç öğretim üyesinin değerlendirmesine sunulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda söz
konusu çerçeve sözbilimsel hareket ve adımlar listesine son biçimi verilerek tezler bu listeye göre
incelenmiştir. Çalışmada içerik çözümlemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın inandırıcılığını
sağlamak için uzman incelemesi yöntemine başvurulmuştur. Çalışmada ulaşılan temel sonuçlar şunlardır:
İncelenen tezlerde yönteme ilişkin, Araştırma modeli hakkında bilgi verme, Evren ve örneklemi/çalışma
grubunu betimleme, Veri toplama işlemlerini betimleme ve Veri çözümlemeyi betimlemenin alışılagelmiş
hareketler olarak yer aldığı; Veri toplama araçlarını betimleme ve Bölümün yapısını belirtmenin ise
seçimlik hareketler olarak kullanılmakta olduğu tespit edilmiştir. İlgili tezlerin yöntem bölümlerinde
hareket ve adımlar için çizgisel sunumun tercih edilmediği ve baskın bir sıralamanın olmadığı, ancak
kapanış hareketlerinde sıralanma açısından bir eğilim olduğu saptanmıştır.
|