|
Derginin Adı:
|
Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
|
|
Cilt:
|
2016/1
|
|
Sayı:
|
7
|
|
Makale Başlık:
|
SYSTEM GOLDACH: ÜBER KOMMUNIKATION UND SCHEIN IN GOTTFRIED KELLERS KLEIDER MACHEN LEUTE
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
GOLDACH SİSTEMİ: GOTTFRIED KELLER’NİN KLEIDER MACHEN LEUTE KISA ROMANINDA İLETİŞ İM VE GÖRÜNÜM ÜZERİNE
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
20.09.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
In Gottfried Kellers Novelle Kleider machen Leute (1874) wird
eine Gesellschaft im Umbruch dargestellt. Goldach, eine ebenso kleine
wie reiche Stadt, befindet sich im Übergang von der Ständeordnung zur
kapitalistisch geprägten Moderne. Die damit verbundenen sozialen
Ungereimtheiten werden im Text mithilfe des Hochstaplermotivs in
satirischer Weise vorgeführt. Es zeigt sich, dass die Goldacher mit den
sozialgeschichtlichen Entwicklungen nicht Schritt gehalten haben und
ihre Weltsicht im Grunde noch eine ständische ist. Deshalb gehen sie von
Beginn an davon aus, dass der Protagonist, ein arbeitsloser, aber eleg ant
gekleideter Schneidergeselle, ein Adeliger ist und hofieren ihn
entsprechend. Die methodische Grundlage der Untersuchung bildet die
Systemtheorie Niklas Luhmanns. Mit ihr lässt sich die genannte
Umbruchsituation adäquat beschreiben und so eine neue Les art des
Textes entwickeln.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Alman edebiyatının önde gelen gerçekçi yazarları arasında yer alan
Gottfried Keller’in (1819-1890) Kleider machen Leute (1874) adlı yapıtı,
farklı sınıflara ayrılmış olan toplumların modern anamalcılığa geçiş
sürecinde yaşadıkları üzerine kurgulanmıştır. Yapıtta iki arada bir derede
kalmış iki toplumun çelişkileri ve zayıf noktaları, dolandırıcı örgesi
kullanılarak eleştirel bir dille aktarılmıştır. Yazar, Seldwyla ve Goldach
adında iki ayrı düşsel kent yaratarak, bu kentlerde yaşayan toplumlardaki sınıfsal kırılma ve ayrılmaları belli anlatı kişileri aracılığıyla ortaya
koymuştur. Öykü başkişisi gerçekte, yoksul ve işsiz bir terzi çırağı iken
varsıl bir dış görünüşü olması nedeniyle, Goldach toplumu tarafından
kont gibi karşılanmıştır. Bu gülmeceli durum, sınıfsal ayrışmayı eleştirel
açıdan gözler önüne seren çarpıcı bir örnekçedir. Öyle ki bu toplumlar
içinde modern anamalcılığın baskın etkisi, kendisini nesneleşme süreciyle
dışa vurmaktadır. Bu toplumsal yapı içinde, dış görünüm ve gösterişli
nesnelere iye olma durumu bir varsıllık göstergesi ve saygınlığı hak eden
bir konumdur. Biz bu çalışmamamızda, Kleider machen Leute adlı yapıtı
toplumsal sistemin alt-parça sistemlerden ve iletişimden meydana
geldiğini belirten Niklas Luhmann’ın sistem kuramı çerçevesinde
çözümlemeyi erek ediniyoruz. Bu yaklaşım bizim, metne içkin olan
toplumsal yapıdaki uyuşmazlıkları, daha tutarlı ve doğru biçimde
anlamamıza ve açıklamamıza olanak vermektedir.
|