Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
Cilt:
|
2017/3
|
Sayı:
|
1
|
Makale Başlık:
|
TÛFÂN VAKTİ HZ. NÛH’A TEYEMMÜM FARZ MIDIR? (EMÎR HÜSREV DEHLEVÎ’NİN ŞATHİYYE TÜRÜNDEKİ BİR BEYTİNİN ŞERHLERİ ÜZERİNE)
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
SHOULD NOAH HAVE TO TAKE ABLUTION AT THE FLOOD TIME? (ON THE COMMENTS OF A POEM WHICH WRITTEN AS A SHATHIYYE BY EMİR HUSREV DEHLEVİ)
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
11.06.2017
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Bu çalışmada Emîr Hüsrev Dehlevî’nin şathiyye olarak da değerlendirilebilecek bir beytinin beş farklı şerhinin karşılaştırılarak
metinlerinin sunulması amaçlanmıştır. Hindistan’ın büyük şâir ve mutasavvıfı, aynı zamanda büyük bir tarihçi ve dilci de olan
Emir Hüsrev Dehlevî'nin “Lâ timsahı şehâdet denizinden başını çıkardığı zaman, Nûh’a tufan zamanında teyemmüm farz
olur” şeklinde tercüme edilebilecek beytinin üç Türkçe şerhi bilinmektedir. Fakat bunlardan Mustafâ İsâmeddîne ait olarak
kaydedilen şerh aslında üç şerhin bir araya getirilmiş hâlidir. Zira bu şerhte Mustafâ İsâmeddîn, beyti Farsça şerh eden Mollâ
Abdurrahmân Câmî ile Arapça şerh eden Sarhoş Bâlî’nin şerhlerini tercüme etmiş, ardından da kendisi beyti şerh etmiştir.
Beytin bilinen diğer Türkçe şerhleri ise Salâhî ve Mehmed Râif’e aittir. Ayrıca kaynaklarda bu beytin Bursalı Muhyiddîn Halîfe
ve Abdullatîf Şirvânî tarafından şerh edildiği de belirtildiği hâlde yaptığımız aramalarda bu iki şerhe ulaşamadık. Dolayısıyla
elimizde Emîr Hüsrev Dehlevî’nin bu beytinin beş farklı şerhi bulunmaktadır. Bu çalışmada bu beş şerhin sahipleri
tanıtıldıktan sonra şerh metinleri sunulmuş, ardından da bu metinlerin muhtevaları özetlenerek çeşitli açılardan
karşılaştırılmıştır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In this study, it is aimed to present the comment texts about Emir Hüsrev Dehlevi’s poem which can be considered as a
shathiyye by comparing. There is a poem by India's great poet and Sufi, as well as a great historian and linguist, Emir Husrev
Dehlevi. This poem can be translated as follows: "When the Lâ crocodile extends his head from the sea of “şehâdet”, Noah
will have to take ablution" Three poems of this poem are known in Turkish but the commentary recorded by Mustafâ
Isâmaddin is actually a collection of three commentaries. In this commentary Mustafâ Isâmaddîn translated the
commentaries of Sarhos Bâlî, who commented in Arabic and Mollâ Abdurrahman Jami, who quoted Persian, and then he
quoted this poem in Turkish. The others known Turkish comments of this poem belongs to Salahî and Mehmed Râif. In
addition, it was mentioned that the poem was quoted by Muhyiddîn Khalife and Abdullatif Şirvanî in the sources but we
have not been able to reach these two comments in the searches we made when. Therefore, there are five different
interpretations of Emir Hüsrev Dehlevi’s poem. In this study, after the introduction of these five interpretations, these texts
were presented and then the contents of these texts were summarized and compared from various aspects.
|