Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
Cilt:
|
2017/3
|
Sayı:
|
2
|
Makale Başlık:
|
DÎVÂN ŞÂİRİNİN GÜLİSTÂN/GÜLZÂR/GÜLŞEN MEFHUMU
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
THE NOTION OF THE ROSE GARDEN OF DÎVÂN POET’S
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
11.06.2017
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Dîvân edebiyatı, içerdiği geniş kültürel ve edebî birikimi ile yaklaşık yedi asırdır varlığını koruyan bir edebiyattır. Asırlar boyu
aynı coğrafyada yaşayan, birbirine yakın kültürel unsurlardan beslenen Arap, Fars ve Türk şâirleri benzer kavramlara farklı
yaklaşımlar sergileyerek bu edebiyatın zenginleşmesini sağlamıştır. Dîvân şiirinin en önemli nazım şekli “şâirin kudretini,
nâzımın şöhretini artıran” gazeldir. Bu edebiyatın hedefi güzelliği övüp tasvîr etmektir. Güzelliğin en belirgin olduğu
yerlerden biri, gülistânlar/gülzârlar/gülşenlerdir. Dîvân şâirleri bugün bile birçok kimsenin adlarını dahi duymadığı pek çok
çiçek ve bitkiden söz etmiştir. Şiirlerde kullanılan çiçeklerin bitkisel özelliklerinin ayrıntıları, şâirlerin bunları bilinçli olarak
kullandıklarının ve bitkileri yakından tanıdıklarının göstergesidir. Dîvân şâirleri farklı olmak için birbirinden ilginç, daha önce
kullanılmamış hayalleri kelimelere dökerler. Kelimelerin gerçek anlamlarının yanı sıra mecaz ve yan anlamlarını da şiirlere
taşırlar. Bu makalede, “gül”den türeyen bahçe isimlerinin -çoğunlukla soyut olanlarının- Dîvân şâirinin hayal dünyasındaki
karşılıkları anlatılacaktır. Bunun için 14. yüzyıldan başlanarak 19. yüzyıla kadar çeşitlli şâirlerin gazellerinden örnek beyitler
verilecektir. Böylece gülistân/gülşen/gülzâr kavramlarının somut ve soyut yönleriyle Dîvân şiirine yansıması ortaya
konulacaktır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The Divan literature is a literature that has preserved its existence for about seven centuries with its extensive cultural and
literary accumulation. The Arab, Persian and Turkish poets living in the same geographical region for centuries, which are
nourished by close cultural elements, have enriched this literature by exhibiting different approaches to similar concepts. The
foremost type of verse of the Divan Poetry is ghazal which intensifies the poet’s ability (power/strength) and enhances the
verse’s fame. The goal of this literature is to praise and portray beauty. One of the most explicit places where one can find
beauty is gülistâns/gülzârs/gülşens. Divan poets mentioned plenty of flowers and plants the names of which many people
have not heard yet even today. The pieces of detailed information on the botanical characteristics of the flowers mentioned
in the poems are the evidence that the poets used them intentionally and are closely acquainted with these flowers and
plants. So as to be different, Divan poets assert more interesting dreams which have never been used before. They use
connotation and figurative meaning of the words in their poems as well as the lexical meaning. In this article, it has been
aimed to explain the equivalents of the garden names which derive from the word “rose” – mostly the figurative ones – in
the Divan poets’ imaginary world. In order to be able to do this, some couplets from some ghazals of various poets from
14th century until 19th century will be given. Hence, the reflection of the concepts gülistan/gülşen/gülzar to the Divan
Poetry will be revealed in both abstract and concrete aspects.
|