|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2017/3
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
İLÂHÎ, USÛLÎ VE HAYÂLÎ İRTİBATIYLA HAYRETÎ DÎVÂNI’NDA YÛNUS ETKİSİ
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
INFLUENCE OF YUNUS IN HAYRETÎ’S DİVAN WITH CONTACTS İLAHÎ, USULÎ AND HAYALÎ
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
11.06.2017
|
|
Okunma Sayısı:
|
3
|
|
Makale Özeti:
|
Yûnus Emre, hem yaşadığı çağa hem de çağlar ötesine ilim ve irfan köprüsü kurmayı başarmış bir Türk-İslam mutasavvıfıdır.
Vefatından sonra Yûnus’a ait olduğu öne sürülen mezarlar ortaya çıkmış, Yûnus’un Dîvânı kuşaktan kuşağa aktarılmıştır.
Bunun sebebi O’nun yediden yetmişe herkese hitap eden hikmetli söyleyişinin ve tasavvufi bir üslubunun olmasıdır. Bu irfan
sofrası herkesi ortak bir zevkte buluşturmuş ve Yûnusça bir söyleyişle insanları kuşatmıştır.
Vardar Yenicesi’nde doğmuş Hayretî’nin, Dîvânı’nda Yûnusça söyleyişlere dair emareler, Yûnus tarzından etkilenen klasik
edebiyat şairlerinin varlığını ortaya koyabilir. Bu nedenle 16. yüzyıl şairlerinden Hayretî’nin üslubunda Yûnus etkisi; zihniyet,
manâ, kelime kullanımı bakımından incelenecek ve aynı coğrafyada yaşamış İlâhî, Hayâlî ve Usûlî gibi şairlerler müşterekinde
Hayretî-Yûnus bağlantısı değerlendirilecektir. Ayrıca Hayretî Dîvânı’nda 330 numaralı gazelde kullanılan “yunus” kelimesinin
bağlamı üzerine mukayeseli çalışma yapılmıştır.
Çalışmamızda bağlamlı dizin oluşturma altyapısı olan TEBDİZ’den ve Hayretî Dîvânı Sözlüğü (Bağlamlı Dizin ve İşlevsel
Sözlük) adlı yazım süreci devam eden doktora tezinin Hayretî ile ilgili verilerinden hareketle Hayretî-Yûnus bağlantısı
değerlendirilecektir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Yunus Emre is a Turkish Islamic sufis who managed to set up a bridge with wisdom and knowledge, from the time that he
lived in to the current time. After his death number of graves were found and projected belongs to him. His divan passed
from generation to generation. The reason fort his is that he had a literature language from young to adult, enudite
utterance and poem atmosphere which is sufistic. This wisdom table brought everyone together with a plesure and
surrounded people with utterance of Yunus.
Hayreti’s Divan has signs of Yunus’s uttarance, who was born in Vardar Yenice. This can reveal that there are poets of classic
literature influenced by the style of Yunus. Fort this reason, Yunus’s impact on Hayreti’s style who ise one of the 16th Century
Poets, has been examined in terms of mentality, meaning and wor usage and the relationship has been evaluated with the
poets like İlahî, Hayalî, Usulî who comes from the same geography. Also the comparative study was done on the
concordance of the word “yunus” which was used in ghazal number 330 from Hayretî’s Divan.
In our work TEBDIZ, which has a basis of composing concordance and Dictionary of Hayreti Divan (Concordance and
Functional Dictionary) which is an ongoing doctorial thesis, based on the data relating to Hayreti, the connection between
Yunus and Hayreti will be evaluated.
|