|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2019/5
|
|
Sayı:
|
4
|
|
Makale Başlık:
|
NECATİ BEY DİVANI’NDA BÜLBÜLE DAİR TESPİTLER
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
AN ASSESSMENT ON NIGHTINGALE IN NECÂTÎ BEY’S DIVAN
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
11.02.2020
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Bülbül kelimesinin aslı Farsça olup sonradan Arapçaya geçmiştir. Divan şiirinde bülbül kavramını karşılayan birçok kelime yer
alır. Bülbül, Doğu edebiyatlarında önemli bir yere sahip olduğu gibi dünya edebiyatlarında da kendine yer bulmuştur. Güllerin
açtığı bahar aylarında daha kuvvetli öttüğü için bülbül ile gül arasında hayali bir aşk ilişkisinin olduğu kabul edilmiştir. Bu
hâliyle bülbülün âşık, gülün de maşuk olduğu hayal edilir ve ikisi arasındaki bu ilişki mecazi aşk olarak görülür. Gül ile bülbül
arasındaki ilişki, edebiyatımızda Fars edebiyatının etkisiyle XIII. yüzyıldan itibaren bağımsız bir şekilde ele alınmaya
başlanmıştır.
Tabiatla iç içe olan toplumların edebiyatlarında doğaya ait tasvirlerin genişliğinden söz edilebilir. Divan şiiri de tabiattan
olabildiğince yararlanmış, doğaya ait hususları şiire konu etmiş, imgeler yapmıştır. Şairler kendi soyut duygularını ifade etmek
için doğadaki somut nesnelere yönelir. Bu bağlamda “bülbül” divan şairi için vazgeçilmez bir imgelem/çağrışım alanı
oluşturmuştur. Nitekim sadece Doğu’da değil, Batı edebiyatında da bülbül ile ilgili metaforların kullanıldığı görülür. Bu
bakımdan, Divan şiirinin tesisinde önemli bir rol oynayan Necati Bey Divanı’ndaki bülbül ile alakalı şiirler incelendi.
Edebiyatımızın önemli kavramlarından biri olan bülbülün bir divandaki kullanımının etraflıca ele alınması, divan şiirinde yerini
tespit konusunda yapılacak çalışma/çalışmalara malzeme sağlayacak, şairlerimizin bülbüle bakışını gözler önüne serecektir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The word bülbül (nightingale) is a Persian origin word which passed to Arabic later. There are many words referring to the
concept of nightingale in Ottoman poetry. Holding a significant place in eastern literatures, nightingale has also attained a
place in the world literatures. It was believed that there is an imaginary love relationship between nightingale and rose since
nightingales sing more strongly in the spring when roses bloom. Accordingly, it is assumed that nightingale is lover while rose
is the beloved one, and the relationship between these two is seen as a metaphorical love. With the influence of Persian
literature, the relationship between rose and nightingale started to be addressed independently in Turkish literature from the
13th century onwards.
It may be noted that there is amplitude of depictions of nature in the literatures of societies intertwined with nature. Ottoman
poetry also benefited from nature as far as possible, discussed matters of concern to nature and used them as imagery. Poets
turn to concrete objects in nature to express abstract emotions of their own. Within this context, nightingale became an
indispensable field of imagination/association for the Ottoman poets. Indeed, it is seen that metaphors about nightingale are
found not only in the eastern literature, but also in the western literature. In respect to this, the study analyzed the poems
about nightingale in Necâtî Bey‘s Divan which played a major role in establishing the Ottoman poetry. Handling the use of the
nightingale in a divan which is one of the important concepts of our literature will provide material for the studies on
determining its place in divan poetry and will display the view of our poets to the nightingale.
|