|
Makale Özeti:
|
Türk Dünyası’nın kadim bir kültür coğrafyası olan Balkanların Türkleşmesi ve Müslümanlaşması sürecinde tasavvufî inanç önemli bir rol oynamıştır. Tasavvuf inancının uygulanış biçimi olan tarikatların ortaya çıkması bu süreci kolaylaştırmıştır. Balkan coğrafyasında oldukça fazla nüfuza sahip olan Bektâşîlik de bu tarikatlardan biridir. Özellikle Arnavutluk ve Makedonya’da görülen Bektâşîlik inancı, günümüzde Makedonya’da bulunan Kanatlar köyünde mevcuttur.
Osmanlı Devleti’nin uyguladığı istimâlet politikası sonucu Anadolu’dan Manastır’a getirilen akıncı Türkler tarafından kurulan köyün tarihçesi 17. yüzyıla kadar gitmektedir. Bir Bektâşî babası olan Dikmen Baba tarafından kurulduğuna inanılan köyde, günümüzde Makedonya’da Bektaşîliğin tüm canlılığıyla sürdürüldüğü üçüncü büyük tekke olan Dikmen Baba Dergâhı (Tekkesi) bulunur. Bektâşîlerin çoğunlukta olduğu köyde, Hacı Bektâş-ı Veli’nin müritlerinden olduğuna inanılan Dikmen Baba günümüzde Bektâşî inancının devam ettirilmesinden önemli bir şahsiyettir. Dinî-tasavvufi Türk halk edebiyatı nazım türlerinden olan nefes, Bektâşîlerin ikrar, ayin-i cem ve kurban ayini adını verdikleri törenlerinde kendine has besteleriyle okunan şiirlerdir. Nefesler Bektâşi-Alevî inancının esaslarını Allah, Hz. Muhammed ve Hz. Ali sevgisi, Hacı Bektâş-ı Veli sevgisi, On İki İmam sevgisi gibi konuları içermektedir.
Bu çalışmada, Makedonya- Kanatlar köyünde bir kurban ayini esnasında derlenmiş nefeslere ve bu nefeslerde geçen Hacı Bektâş-ı Velî’yi tasvir eden özellikler tespit edilmiştir.
|