|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2020/6
|
|
Sayı:
|
3
|
|
Makale Başlık:
|
SÜLEYMÂN-NÂME-İ KEBÎR’İN 32. CİLDİ ÜZERİNE
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
SÜLEYMÂN-NÂME-İ KEBÎR ON THE THIRTY-SECOND VOLUME
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
6.03.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Firdevsî-i Rûmî; Fatih Sultan Mehmed, II. Bayezid ve Yavuz Sultan Selim olmak üzere üç padişah döneminde
yaşamış önemli bir müelliftir. Süleymân-nâme-i Kebîr adlı eser, XV. yüzyılın sonları ile XVI. yüzyılın başlarında
Firdevsî-i Rûmî tarafından kaleme alınmış 81 ciltlik büyük bir külliyattır. Müellif eserinde, sadece Süleyman
peygamberin hayatını değil; tarih, tıp, felsefe, ilm-i nücum, diğer peygamberlerin kıssaları, geometri, satranç
taktikleri gibi birçok disipline kaynaklık edecek bilgiler vermektedir. Ansiklopedik mahiyet özelliği de gösteren bu
eser, Firdevsî’ye uzun lâkabını kazanmasını sağlamıştır. Eserin yurt içi ve yurt dışı olmak üzere birçok nüshası
bulunmaktadır. Eski Anadolu Türkçesi döneminde yazılmış olmasından dolayı dönemin dil özelliklerini de
yansıtmaktadır. Eser aynı zamanda bazı yerlerde Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi özellikleri de göstermektedir.
Bu çalışmada Firdevsî-i Rûmî’nin hayatına kısaca değinildikten sonra Süleymân-nâme-i Kebîr hakkında bilgiler
verilecektir. Süleymân-nâme-i Kebîr’in 32. cildinin muhtevası, cildin dil dışı özellikleri, eserin Türk dili ve tarihi
açısından önemi, Eski Anadolu Türkçesindeki yuvarlak ve düz ünlülü eklerin metindeki durumu ve eserin dil ve
üslubu üzerinde durulacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Firdevsî-i Rûmî was a prominent writer who had seen Sultanates during is lifetime, those of Mehmet the
Conquerer, Bayezid II, and Selim I. He is best known for Süleymân-nâme-i Kebîr, his 81-volume magnum opus that
he had started writing at the end of the 15th Century, and finished sometime during the beginning of the 16th
Century. This encyclopaedic corpus would later be cited by many, and includes biographical details and parables
about/from the prophet Solomon and his contemporaries, alongside writings on history, medicine, philosophy,
astrology, geometry and chess tactics, among other topics. It also is what gained Firdevsî his longer nick name.
Several of the set’s copies can be found both in Turkey as well as abroad. What’s more, while it is written in Old
Anatolian Turkish, the period within which it was written marked the transition period into Ottoman Turkish.
Therefore, it carries a number of linguistic features unique to both.
This study first will briefly touch upon Firdevsî-i Rûmî’s life and works. Then, it shall explore Süleymân-nâme-i
Kebîr at length—in particular volume 32, focusing not only on its content (including its language and style), but
also on the condition/quality of its copies, its importance from linguistic and historical standpoints, and what form
(Old Anatolian Turkish) rounded and unrounded vowels take in the text.
|