Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
Cilt:
|
2020/6
|
Sayı:
|
4
|
Makale Başlık:
|
SEYAHATNAME’YE GÖRE 17. YÜZYIL OSMANLI COĞRAFYASINDA TÜTÜN ÜRETİMİ, ALIM SATIMI VE KULLANIMI
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
TOBACCO AGRİCULTURE, TRADİNG AND SMOKİNG İN 17TH CENTURY OTTOMAN GEOGRAPHY ACCORDİNG TO SEYAHATNÂME
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
6.03.2021
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
Makale Özeti:
|
Seyahatnâmeler, yazıldığı dönem toplumlarının hayatını, gelenek ve göreneklerini, giyim ve kuşamlarını, yeme ve içme
kültürlerini, inanç sistemlerini, siyasi ve sosyal yönlerini kayıt altına alan önemli belgelerdir. Dolayısıyla geleceğe yön verirken
geçmişin gerçeklerini bilmenin önemli katkılar sağladığı bilimsel gereklerdendir. Bu itibarla yazılmış pek çok seyahatnâmenin
varlığı bilinmektedir. Türk kültür tarihinin en önemli seyahatnâmelerinden birisi de on yedinci yüzyılda Evliya Çelebi
tarafından on cilt olarak yazılandır. Bütün Osmanlı coğrafyası ile İran, Kafkasya, Kırım’ın yanı sıra Baltık Denizine kadar
hemen bütün Avrupa’yı içine alan çok geniş bir alanı gezerek, intibalarını kayıt altına almıştır.
Evliya Çelebi, gezip gördüğü coğrafyadaki toplumların soyut-somut pek çok kültürel ögesini tespit etmiştir. Bunlardan birisi
de Osmanlı coğrafyasında ilk kullanım izlerini on altıncı yüzyılda gözlemlediğimiz tütündür. Tütünün ilk olarak Kristof Kolomb
tarafından Amerikan yerlilerinden öğrenilerek Avrupa’ya getirildiği, oradan da Osmanlı coğrafyasına geçtiği kabul
edilmektedir. Gerçi Çelebi, Ayasofya’daki bir kalıntıdan Hz. Peygamber’den önceye giden bir tarihinin varlığından bahsetse
de bu bir hakikati ifade etmemektedir. Çelebi, Osmanlı coğrafyasının değişik yerlerindeki üretimi, alım satımı, kullanımı,
yasaklanması gibi konularla ilgili olarak Seyahatnâme’nin hemen her cildinde onlarca anektod anlatmakta ve bilgi
vermektedir.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Travel books are important documents that record the life, traditions, customs, clothing-culture, food-drinking cultures,
belief systems, political and social aspects of the societies in which they were written. Therefore, it is one of the scientific
requirements that knowing the facts of the past contributes significantly while guiding the future. The existence of many
travel books written in this respect is known. One of the most important travel books in the history of Turkish culture is
written by Evliya Çelebi in ten volumes in the seventeenth century. In addition to the entire Ottoman geography, Iran, the
Caucasus, the Crimea, as well as the Baltic Sea, traveled to a wide area covering almost all of Europe and recorded its
implications.
Evliya Çelebi has identified many abstract and tangible cultural elements of the societies in the geography she travels. One
of them is tobacco, which we observed in the Ottoman geography in the sixteenth century. It is accepted that tobacco was
first brought to Europe by the Native Americans by Christopher Columbus, and then it was transferred to the Ottoman
geography. Though Çelebi, Although it speaks of the existence of a history that goes before the Prophet, this does not
express a truth. Çelebi tells dozens of anecdotes and provides information on almost every volume of Seyahatnâme about
tobacco production in different parts of the Ottoman geography, tobacco purchases and sales, tobacco use and tobacco
prohibition.
|