Makale Özeti:
|
Bu araştırma, alkol bağımlılarının sosyal uyum düzeylerinin benlik bilincine göre
farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak amacı ile gerçekleştirilmiştir. Söz konusu
farklılaşma araştırılırken, benlik bilinci ve sosyal uyum düzeylerinin cinsiyet, medeni hal ve
eğitim seviyesine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da ilişkisel olarak incelenmiştir. İlişkisel
tarama modeline uygun olarak hazırlanan araştırmanın evrenini, Bakırköy Ruh Sağlığı
ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, AMATEM ( Alkol ve Madde Araştırma Tedavi Eğitim
Merkezi) ve Balıklı Rum Hastanesi Vakfı, Anatolia Polikliniği’nde yatan ve yaş ortalamaları
44 olan, 3’ü (%6.5) kadın, 43’ü (%93.5) erkek toplam 46 alkol bağımlısı oluşturmaktadır.
Araştırmanın veri toplama aşamasında iki ölçekten yararlanılmıştır. Alkol bağımlılarının
benlik bilinci ve özgüvenlerini belirlemek için Benlik Tasarımı Envanteri, aile ve sosyal
ilişkiler, sosyal norm ve antisosyal eğilimleri kapsayan sosyal uyum düzeyini tespit etmek
amacıyla da Hacettepe Kişilik Envanteri’nin sosyal uyum altölçekleri uygulanmıştır. Bu
ölçeklere ek olarak, alkol bağımlılarının yaş, cinsiyet, medeni hal, eğitim seviyesi, aile
öyküsü, geçmişte alkol kullanımıyla ilgili tutum ve davranışlar gibi bazı değişkenlere de
ulaşabilmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan Sosyodemografik Veri Toplama
Formu’nun da cevaplandırılması istenmiştir. Veri toplama aşamasından sonra, elde edilen
ham puanların istatistiksel analizleri, SPSS (Statistical Package for Social Sciences for
Windows 10.0) programı kullanılarak yapılmıştır. Alkol bağımlılarının, sosyal uyum
düzeylerinin benlik bilincine göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla Pearson
Korelasyon Testi tekniğinden yararlanılmıştır. Bunun yanı sıra, alkol bağımlılarının benlik
bilinci ve sosyal uyum düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını test eden
Mann Whitney U Testi tekniği kullanılmış; alkol bağımlılarının benlik bilinci ve sosyal
uyum düzeylerinin medeni hal ve eğitim seviyesine göre farklılaşıp farklılaşmadığını testeden Kruskal Wallis Testi tekniği kullanılmıştır. Sonuçlar %95’lik veya %99’luk güven
aralığında, anlamlılık çift yönlü olarak p < 0.05 veya p < 0.01 düzeyinde değerlendirilmiştir.
Araştırmadan elde edilen bulgular özetle şöyledir: 1) Alkol bağımlılarının aile ilişkileri,
sosyal ilişkiler, sosyal normlar, antisosyal eğilimler ve toplam sosyal uyum düzeylerinin
benlik bilincine göre farklılaşma gösterdiği tespit edilmiştir. Yüksek düzeyde benlik bilinci
(olumlu benlik bilinci) algısına sahip alkol bağımlılarında, aile ilişkileri, sosyal ilişkiler,
sosyal normlar, antisosyal eğilimler ve toplam sosyal uyum düzeyi boyutunda yükselme
olduğu; diğer taraftan düşük benlik bilinci (olumsuz benlik bilinci) algısına sahip alkol
bağımlılarında ise, aile ilişkileri, sosyal ilişkiler, sosyal normlar, antisosyal eğilimler ve toplam sosyal uyum düzeyi boyutunda azalma olduğu saptanmıştır. 2) Alkol bağımlılarının
benlik bilinçleri cinsiyet, medeni hal ve eğitim seviyesine göre farklılaşmamaktadır. 3)
Alkol bağımlılarının sosyal uyum düzeyleri cinsiyet, medeni hal ve eğirim seviyesine göre
farklılaşmamaktadır.
|