Makale Özeti:
|
Bu çalışmada, araştırma materyallerine dayalı, kurgusal olmayan
yazınsal metinler olarak tanımlanan belgesel yazın ele alınmıştır. Roman,
röportaj, tutanak, tiyatro oyunları, televizyon filmleri gibi çok farklı
türleri de kapsayan belgesel yazının başlangıcı 1920’li/30’lu yıllara
dayanır. Sol Cephe (Linke Front der Künste), Literatura Fakta Manifesto
(1929)’sunda günlük yaşamın ve üretimin tüm alanlarını etkileyecek olan
toplumsal bir yarar amaçlayan bir sanatın gerekliliğini vurgular. Bu
manifosto ile o ana kadar geçerli olan geleneksel sanat ölçüleri
yadsınarak, yazında kurmaca olmayan biçimlerin kullanılması
zorunluluğu dile getirilmiştir. Almanya'da 1924'den itibaren belgesel
yazında ilk adımlar, İşçi Yazışma Hareketiyle
(Arbeiterkorrespondenzbewegung) atılmıştır. İşçiler, akşamları yazın
kurslarına katılarak, yazınsal etkinlikte bulunmaya başlamıştır. Bu
etkinliklerde kullanılan biçimlerin arasında, işçi sınıfının içinde yaşamak
zorunda olduğu olumsuz koşullara dikkat çeken röportajlar ağırlıklı
olarak yer almaktadır. 1960’lı yıllara gelindiğinde 1966-67 ekonomik
krizi ile Vietnam Savaşı gibi güncel olayları irdeleyen belgesel yazın
alanına giren yapıtların daha çok da Almanya’da büyük bir açılım
bulduğu söylenebilir. Bu nedenle belgesel yazını Alman Yazınına özgün
bir tür olarak da nitelemek kimileri için olasıdır. Belgesel yazın alanında
özellikle de sanatsal olan ile sanatsal olmayan arasındaki sınır sorunu söz
konusudur. Belgesel yazının daha iyi anlaşılabilmesi için bu türde yapıtlar
veren kimi yazarlar, bu kavramın anlamsal kapsamının genişletilerek
yalnızca kurmaca olarak sınırlandırılmaması önerisinde bulunmaktadır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Documentative literature, which is defined as nonfictional
literary texts composed of research materials, is analyzed in this study.It
can be said that the beginning of documentative literature which includes
different types like novels, interviews,reports,plays,television films and
dramas occured in the beginnig of 1920/30s. Linke Front der Künste’s
Literatura Fakta Manifest emphasizes art should have a social utility and
it should be included in every aspects of life and production as well as the
obligation of using nonfictional forms by denying traditional art measures
that were valid so far. In Germany the first steps of documentative
literature were taken with Worker Correspondence Movement
(Arbetierkorrespondenzbewegung) in 1924.Workers attended literary
courses in the evenings and they started to join literary activities. In these
activities, the commonly used forms were the interviews that attracted
attention to the hard conditions with which working class had to struggle.
It can be said that in the 1960s works categorized as documentative
literature and examined current matters like 1966-67 economic crisis and
Vietnamese War gained importance in Germany.Therefore, it’s possible
to describe documentative literature peculiar to German literature. Some
writers who produce works in this field suggest to broaden the term not to categorize it as fiction and to remove the obstacles like difficulties of
understanding documentative literature and division problem between
artistic and inartistic works.
|