|
Makale Özeti:
|
İkilemeler, dünya dillerinde sıkça rastlanan dil olaylarıdır. Diller bu biçimbirimleri farklı anlambilimsel amaçlarla kullanmaktadır. Türkçe, bu biçimbilimsel süreçten anlamı güçlendirme, pekiştirme ya da -m ikilemeleri nde olduğu gibi anlamı bulanıklaştırma amacıyla yararlanan dillerden biridir. Bu çalışmanın amacı Türkçenin yarı-ikilemelerinin oluşum sürecini betimlenmesidir. Çalışmada öncelikle ikilemelerin genel yapısı, ardından Türkçedeki ikileme türleri betimlenmiştir.
Daha sonra, dünya dillerinde de çeşitli örneklerine rastlanan ve Türkçedeki diğer ikilemelere göre çok daha dikkat çekici olan yarı-ikilemeler incelenmiştir. Yarı -ikilemelerin oluşum süreci araştırmacılarca
karmaşık bulunmakta, öngörülemez olarak nitelenmektedir. Bu öngörülemezliği çözümlemek amacıyla Türkçe önadların bütüncesi taranmış, yarı-ikileme uygulanabilen önadlar belirlenmiş ve
böylece Türkçedeki yarı-ikilemeleri oluşturan sürecin biçim-sesbilimsel olarak betimlenmesine çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda yarı-ikilemelerin oluşumunda, Türkçenin ünlü uyumu, ünsüz uyumu gibi özelliklerinin olası etkileri tartışılmıştır.
|