Makale Özeti:
|
Tersinleme, (fr.ironie) “söylediklerimizle, düşündüklerimizin tersini söylediğimiz, söylerken de karşımızdakini gülünç duruma düşürdüğümüz ve hatta küçük düşürdüğümüz bir sözbilim betisidir”. Örtük bir söylem biçimi olan tersinleme oldukça sık kullanılan bir söylem biçimidir. Çünkü karşımızdakine, söylediklerimizi üstü örtük biçimde söylemek, onda daha büyük bir etki yapar ve o’nun söylediklerimize inanmasını kolaylaştırır. Diğer yandan, tersinleme söylemi, birden fazla sözceleme öznesini içeren çok sesli bir sözceleme biçimidir. Bu nedenle, çalışmamızda, tersinleme olgusunu, önce edimbilimsel, sözcelemsel, sözbilimsel ve mizahi bir dil olgusu olarak, siyasal söylemde nasıl kullanıldığını inceleyecek, “tersinlemeli söylem siyasal söylemde neden ve nasıl kullanılır? Söylediklerimizi karşımızdakini inandırmada ne tür bir rol oynamaktadır?” sorularına yanıt arayacağız. Bu nedenle, çalışmanın bir diğer amacı da, tersinleme söyleminin, “karşımızdakini inandırmada ortaya koyduğumuz, her türlü söylemsel stratejiler ve akıl yürütme yolları” olarak tanımlayabileceğimiz gerekçelendirme (fr.argumentation) söylemindeki rolünü incelemektir. Çalışmamızın bütüncesini, ülkemizde, 31 mayıs 2013 tarihinde, İstanbul taksim-gezi parkında ağaçların kesilmesi ile başlayan ve tüm yurdu kapsayan ve gezi olayları olarak bilinen protesto gösterileri sırasında, T.C. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ana muhalefet Partisi ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, 11 haziran 2013 ile 25 haziran arasında mecliste yaptıkları grup konuşmaları oluşturacaktır. Çalışmamız büyük ölçüde sözcelemsel, edimbilimsel ve sözbilimsel kuram ve ilkelere dayanacak, Kerbrat-Orrechioni, Charaudeau, Berrendonner gibi dilbilimcilerin çalışmalarından yararlanılacaktır.
|